"... tertemiz bir şarap içirir"

İnsan suresindeki ayrıntılı Cennet tasvirinden bir ayet:

21. Üzerlerinde ince ipekten yeşil elbiseler ve kalın ipek kumaşlar var, gümüş bilezikler takarlar. Rableri onlara tertemiz bir şarap içirir.

Bu ayetin son cümlesi, eski çeşmelerimizi süsleyen iki ayetten biridir. Bu nedenle, taşa kazınmış yazı örnekleri seçtik:

https://okuyun.github.io/Kuran/#v=76:21

"Hamidiye Çeşmesi"

Aynı çeşmede söz konusu ayet

Okunuşu:

vesakâhum rabbuhum şerâben tahûrâ

İlk kelimedeki k sesi kalın, â uzun okunur

Yıldız sarayındaki Hamidiye Çeşmesi
Sadece sol musluğu görüyorsunuz 

Burada geçen şerâb kelimesi, Kuran dilinde "içecek" anlamına gelir, Türkçe'de anlam kayması ile hamr yerine kullanılmış. Lakin başka bir ayette (83:25) bu içeceğin Türkçe "şarap" olduğunu okuyoruz. Yine bu ayette gümüş olarak nitelenen bilezikler başka yerde (18:31) altın olarak geçiyor. Aynı şeyin iki ayrı cins olması, müminin makbul amelleri arasındaki kalite farkının cennete yansıyacağına delâlet eder. Ayrıca, dünyada haram olan bazı fiillerin orada nimet olduğunu anlatıyor: ipek giymek, altın takmak, şarap içmek...

Allah’ın rahmeti kime yakın?

Duamız Allah'a yakınlaşma vesilesidir:

A'raf 55. Rabbinize boyun eğerek ve gizlice dua edin! Doğrusu O, haddi aşanları sevmez.
56. İyi bir düzene sokulmuşken yeryüzünde bozgunculuk yapmayın. Korkuyla ve umarak yalvarın O’na; çünkü Allah’ın rahmeti iyilik yapanlara pek yakındır.

https://okuyun.github.io/Kuran/#v=7:56

Okunuşu:

inne rahmetallâhi karîbun minel-muhsinîn

ikinci satırda ayetin Farsça meali

Yukarıda "Allah'ın rahmeti" tamlamasının geçtiği 6 ayet görünüyor. Bunların ikisi kapalı te (çift noktalı he) ile yazılırken, diğerlerinde normal te kullanılır. 
Ayrıntılar şu linkte: Korunmuşluk örnekleri

Kürsüsü gökleri ve yeri kapsar

Bakara suresinde 10 parçalı "Âyetul-kursî":

255. Allah (ki) O’ndan başka tanrı yoktur.
Diridir, hayatı elinde tutandır.
O’nu ne uyuklama tutar ne de uyku.
Göklerde ve yerdekilerin hepsi O’na aittir.
İzni olmadan O’nun katında kim şefaat edebilir!
Onların önlerindekini ve arkalarındakini bilir.
İlminden ancak O'nun dilediği kadar kavrarlar.
Kürsüsü gökleri ve yeri kapsar.
Onları koruyup gözetmek kendisine zor gelmez.
O yücedir, büyüktür.

https://okuyun.github.io/Kuran/#v=2:255

Ayete adını veren kürsü kelimesi "oturacak yer, sandalye" anlamına gelir. "Taht" anlamındaki arş kelimesine benzer. Her ikisi de müteşâbihtir ve genellikle "hükümranlık" olarak anlaşılır.

Okunuşu:

vesi’a kursiyyuhus-semâvâti vel-ard

"Muteşâbihen mesânî" kavramının özü, Kuran'da bazı konuların çiftler halinde sunulması.  Hem anlam, hem de şekil olarak çiftler var. Yani, ayetler yada kavramlar birbirine bakıyor, destek veriyor.

Referans: Muzaffer Ecevit, Kur'an'ın Müteşabihen Mesani Özelliği, İstanbul Güzel Sanatlar Matbaası, 2005

Yazar, örnek olarak seçilen bu ayetin sekiz cümlesini ikişer yönden ikiye bölüyor:

* Dilbilgisi yönünden müsbet (olumlu) ve menfi (olumsuz) ayırımı. Sırasıyla her müsbet cümle doğruyu söylüyor, her menfi cümle ise dinleyenlerin aklına gelebilecek bir yanlışı düzeltiyor.

* Anlam yönünden muhkem (öz) ve mufassal (ayrıntı) ayırımı. Ayetin başı ve sonu konunun özünü anlatırken, ortasında ayrıntılı açıklamalar yer alıyor.

Müsbet/menfi ayırımını açık ve koyu renklerle belirttim.
Muhkem/mufassal farkını da mavi ve sarı renklerle gösterdim.

Ayetin tamamı burada

Hepsi bir yörüngede yüzer

Yâsin suresinden bir inci söz:

40. Güneş aya yetişmez, gece de gündüzü geçemez. Hepsi bir yörüngede yüzer.

https://okuyun.github.io/Kuran/#v=36:40

Enbiyâ suresinde aynı ifade
Burada vav bağlacı yok

Okunuşu:

vekullun fî felekin yesbahûn

Bu ayet şöyle de tercüme edilebilir: “Ne güneş aya yetişebilir ne de gece gündüzü geçebilir. Hepsi, (kendine özel) bir yörüngede yüzerler.” Benzer mesaj: Enbiyâ 21:33.
Burada geçen yesbehûne fiili “yüzmek” anlamına geldiği gibi “tesbih etmek” manasını da içermektedir ki her yaratılanın varlık sistemi onun tesbihidir. [M Okuyan]